O bycie patronką święta 13 grudnia rywalizowały dwie święte, Łucja i Otylia. Jedna pochodziła z Syrakuz na Sycylii, druga z Alzacji. Łucja została sprzedana do zamtuza i walczyła, by zachować…
Tag: wierzenia
Wróżenie z haluszków
Wróżbą znaną w całej Polsce, a u nas od Babiej Góry aż po Pieniny, było przepowiadanie przyszłości za pomocą gałązki wiśni lub czereśni. Należy włożyć o świcie gałązkę wiśni do…
Święta Łucja głosi, jaką pogodę styczeń przynosi
Dzień świętej Łucji przypada w połowie Adwentu. W tym dniu zaczynamy przygotowania do Bożego Narodzenia. Zostało jeszcze dwanaście dni – tyle, ile miesięcy w roku, tyle ilu było apostołów. Większość…
Słońce rodzi się 13 grudnia
W wielu miejscach Polski, w tym pod Tatrami, wierzono, że noc świętej Łucji jest najkrótsza w roku. W latach siedemdziesiątych przeprowadzono na Spiszu badanie, w którym socjologowie zadawali ludziom pytanie…
Sabat pod Babią Górą
Miejscem spotkań wszystkich podtatrzańskich strzyg, czarownic, bosiorek, guślorek była tajemna Hałeczkowa Polana pod Babią Górą, rozległa, pełna kwiatów i ziół. W wigilię świętej Łucji zbierały się tam, by tańczyć z…
Rozszarpani przez czarownice
Kogo czarownice dostrzegły, był w śmiertelnym niebezpieczeństwie. Bezpiecznym było się w kościele, podczas pasterki, w kręgu wyrysowanym kredą poświęconą na Trzech Króli, na rozstajach dróg i w domu. Wracając do…
Luca széke – Stołek na czarownice
Sztuka zrobienia magicznego stołka, za którego pomocą niezawodnie można było rozpoznać wszystkie czarownice i bosorki, przyszła na Spisz i Orawę z Węgier. Stołek taki po węgiersku nazywa się Luca széke.…
Gwoździe, jabłka, zupa z igieł – jak rozpoznać czarownicę?
Najstarszy sposób rozpoznawania czarownicy – z pierwszej połowy XIX wieku – znamy z rękopisu Ludwika Kamieńskiego, będącego pierwszym etnograficznym opisem Podhala. Kobiety gotowały w garnkach płócienne worki wypełnione igłami i…
Dobry zwyczaj – nie pożyczaj
Drugą formą obrony przed czarownicami był całkowity zakaz pożyczania czegokolwiek w wigilię świętej Łucji, obowiązujący zresztą na całej słowiańszczyźnie. Bosorki chodziły po wsi i pod błahymi powodami chciały pożyczyć cokolwiek,…