Kategoria: Artykuły

Dzień świętej Łucji przypada w połowie Adwentu. W tym dniu zaczynamy przygotowania do Bożego Narodzenia. Zostało jeszcze dwanaście dni – tyle, ile miesięcy w roku, tyle ilu było apostołów. Większość…

W wielu miejscach Polski, w tym pod Tatrami, wierzono, że noc świętej Łucji jest najkrótsza w roku. W latach siedemdziesiątych przeprowadzono na Spiszu badanie, w którym socjologowie zadawali ludziom pytanie…

Miejscem spotkań wszystkich podtatrzańskich strzyg, czarownic, bosiorek, guślorek była tajemna Hałeczkowa Polana pod Babią Górą, rozległa, pełna kwiatów i ziół. W wigilię świętej Łucji zbierały się tam, by tańczyć z…

Kogo czarownice dostrzegły,  był  w śmiertelnym niebezpieczeństwie. Bezpiecznym było się w kościele, podczas pasterki, w kręgu wyrysowanym kredą poświęconą na Trzech Króli, na rozstajach dróg i w domu. Wracając do…

Sztuka zrobienia magicznego stołka, za którego pomocą niezawodnie można było rozpoznać wszystkie czarownice i bosorki, przyszła na Spisz i Orawę z Węgier. Stołek taki po węgiersku nazywa się Luca széke.…

Najstarszy sposób rozpoznawania czarownicy – z pierwszej połowy XIX wieku – znamy z rękopisu Ludwika Kamieńskiego, będącego pierwszym etnograficznym opisem Podhala. Kobiety gotowały w garnkach płócienne worki wypełnione igłami i…

Drugą formą obrony przed czarownicami był całkowity zakaz pożyczania czegokolwiek w wigilię świętej Łucji, obowiązujący zresztą na całej słowiańszczyźnie. Bosorki chodziły po wsi i pod błahymi powodami chciały pożyczyć cokolwiek,…

Musiał się dowiedzieć, czyja to sprawka. Ktoś mu powiedział, że wigilię świętej Łucji czarownice tańcują na rozstajnych drogach za wsią. „Która pierwsza do ciebie podejdzie – ta jest winna”. Niestety…