Dzień świętej Łucji przypada w połowie Adwentu. W tym dniu zaczynamy przygotowania do Bożego Narodzenia. Zostało jeszcze dwanaście dni – tyle, ile miesięcy w roku, tyle ilu było apostołów. Większość…
Autor: redakcja
Słońce rodzi się 13 grudnia
W wielu miejscach Polski, w tym pod Tatrami, wierzono, że noc świętej Łucji jest najkrótsza w roku. W latach siedemdziesiątych przeprowadzono na Spiszu badanie, w którym socjologowie zadawali ludziom pytanie…
Sabat pod Babią Górą
Miejscem spotkań wszystkich podtatrzańskich strzyg, czarownic, bosiorek, guślorek była tajemna Hałeczkowa Polana pod Babią Górą, rozległa, pełna kwiatów i ziół. W wigilię świętej Łucji zbierały się tam, by tańczyć z…
Na wybiegu fantastyczne modelki i modele
– Każdy z nas ma ograniczenia. Jedni bardziej drudzy mniej widoczne z różnymi dysfunkcjami i chodziło o to by moi modele komfortowo się poczuli. Po góralsku i na sportowo. –…
Rozszarpani przez czarownice
Kogo czarownice dostrzegły, był w śmiertelnym niebezpieczeństwie. Bezpiecznym było się w kościele, podczas pasterki, w kręgu wyrysowanym kredą poświęconą na Trzech Króli, na rozstajach dróg i w domu. Wracając do…
Luca széke – Stołek na czarownice
Sztuka zrobienia magicznego stołka, za którego pomocą niezawodnie można było rozpoznać wszystkie czarownice i bosorki, przyszła na Spisz i Orawę z Węgier. Stołek taki po węgiersku nazywa się Luca széke.…
Gwoździe, jabłka, zupa z igieł – jak rozpoznać czarownicę?
Najstarszy sposób rozpoznawania czarownicy – z pierwszej połowy XIX wieku – znamy z rękopisu Ludwika Kamieńskiego, będącego pierwszym etnograficznym opisem Podhala. Kobiety gotowały w garnkach płócienne worki wypełnione igłami i…
Dobry zwyczaj – nie pożyczaj
Drugą formą obrony przed czarownicami był całkowity zakaz pożyczania czegokolwiek w wigilię świętej Łucji, obowiązujący zresztą na całej słowiańszczyźnie. Bosorki chodziły po wsi i pod błahymi powodami chciały pożyczyć cokolwiek,…
Bez patosu – zaproszenie na wernisaż
Anna Buńda-Dorula i Janusz Tycner to artyści wywodzący się z Suchego koło Zakopanego. Obydwoje wychowani w tradycyjnych rodzinach góralskich zostawiają swój twórczy ślad w przestrzeni, dając wyraz przywiązania do podhalańskiej…
